Wie ís die vrouw?
Steeds opnieuw trap ik in de valkuil van de stiltecoupé. Het lijkt eenvoudig: wie stil wil zijn, gaat er zitten; wie wil praten, zoekt elders een plaats. Dit concept is duidelijk te mooi om waar te zijn. Stilte is in onze samenleving even schaars als tijd. Als de NS een ‘tijdcoupé’ zou laten rijden – […]
Julia Franck
Een van de heilzame aspecten van lezen is dat het je in staat stelt iets verschrikkelijks mee te maken zonder dat je zelf gevaar loopt. Lucretius schrijft in De rerum natura (in de vertaling van Piet Schrijvers): ‘Heerlijk om bij een zware storm vanaf het land/ een ander te zien zwoegen op de wijde zee,/ […]
‘Dan ben je pas een kerel!’
Drie dagen nationale rouw na het overlijden van Mikis Theodorakis – zo doen ze dat in Griekenland. De componist had een Olympische status, niet alleen als man van de geest, maar ook van de daad: verzetsman tijdens de Tweede Wereldoorlog, als communist opgesloten tijdens de burgeroorlog en later nogmaals gearresteerd tijdens het kolonelsregime. Theodorakis componeerde […]
Winnetou
Dat niets van wat je ooit beleefd hebt, werkelijk verloren gaat, bleek toen ik, lezend dat er een nieuwe vertaling van Winnetou op stapel stond, een indianenkreet slaakte. Ik schrijf ‘ik’, maar ik bedoel de schooljongen die in de jaren zeventig de avonturen van Arendsoog en Witte Veder verslond en die de kern uitmaakt van […]
Move First, Think Later
Het schakend brein: de automatische piloot Ons brein is een krachtige machine die enkele nuttige en een stroom nutteloze gedachten voortbrengt, maar toch vooral uitblinkt in het scheppen van de illusie dat er naast de machine ook nog een arbeider staat die haar gebruikt. Die illusoire arbeider aan de machine beleven wij als een ‘ik’. […]
In de kou
‘Ik zou hier niet blij van worden.’ Het is al de tweede keer dat de cv-monteur dat zegt. Ik zie dat de kalmte waarmee ik zijn slechte nieuws opneem, hem een beetje tegenvalt. Plichtsgetrouw probeer ik een bezorgd gezicht op te zetten, maar dat misleidt hem niet. ‘Ik weet niet of ik deze onderdelen wel […]
Thomas Melle
Ik ben onder de indruk van Met de wereld in de rug, het autobiografische boek van de Duitse schrijver Thomas Melle (1975) over een psychiatrische ziekte die tegenwoordig vaak als bipolaire stoornis wordt aangeduid. Zelf geeft hij de voorkeur aan het onverbloemde ‘manisch-depressief’: ‘Eerst ben ik manisch, daarna depressief, heel simpel.’ Hier kunt u mijn bespreking in NRC lezen: ‘Radicale openheid over […]
Herakleitos
‘Eén man is voor mij duizenden waard, als hij de beste is.’ Nee, een democraat was Herakleitos (Heraclitus) niet. Lees mijn artikel over deze raadselachtige filosoof in het papieren Filosofie Magazine of hier. Ik baseerde mijn stuk onder meer op Aldus sprak Heraclitus van J. Mansfeld en Alles stroomt, vertaald door Paul Claes. De aangehaalde citaten zijn afkomstig uit het […]
De twijfels van de moderne man
Leerschool der liefde van Michael Kumpfmüller is geen meesterwerk, maar stemt wel tot nadenken over de moderne man-vrouwverhouding. Ik besprak het boek voor NRC.
Emil Cioran
Emil Cioran (1911-1995) een pessimist noemen doet hem geen recht. Schopenhauer was een pessimist: de mens is gedoemd tot willen, en daarmee tot lijden. Goed, daar valt mee te leven. Maar de lezer die het waagt Een kleine filosofie van verval te openen, Ciorans eerste in het Frans geschreven boek uit 1949, staart in een inktzwarte put, […]